Οι χάκερ έχουν συνδεθεί με το ηλεκτρονικό έγκλημα, σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα εύστοχα. Η κλασσική έννοια του χακερ όμως δεν έχει σχέση με την παρανομία. Η λέξη προέρχεται από την αγγλική ρίζα hack που σημαίνει το κόψιμο και την επεξεργασία ξύλου. Ο χάκερ έχει τη δυνατότητα να «πελεκεί» εφαρμογές, προγράμματα και δίκτυα με πολύ περίτεχνο και έξυπνο τρόπο.
Στο ίντερνετ υπάρχουν αρκετές διαφωνίες για τον ορισμό της λέξης χάκερ. Έχουν όμως όλες κάποια κοινά στοιχεία:
*
Οι χάκερ έχουν βαθιές γνώσεις σχετικά με τον προγραμματισμό ή/και σχετικά με τη λειτουργία δικτύων.
* Πρόκειται για πολύ ευφυή άτομα.
Γενικά υπάρχουν 3 κατηγορίες χάκερ:
1. White Hat - Hackers
2. Black Hat - Hackers
3. Grey Hat - Hackers
White hat-hackers είναι οι χάκερ με το άσπρο καπέλο! Το χρώμα του καπέλου είναι συμβολικό και περιγράφει την «αγνότητα» των προθέσεων αυτού του είδους των χάκερ. Στόχος τους είναι να καταπολεμήσουν το ηλεκτρονικό έγκλημα και τους Black Hat-Hackers. Οι grey hats τους ταυτίζουν με τους ειδικούς ασφάλειας και διαχειριστές συστημάτων. Πολλοί τέτοιο χάκερ δουλεύουν για μεγάλες εταιρίες λογισμικών και λειτουργικών συστημάτων. Η ηλικία τους μάλλον κυμαίνεται από 25-40 χρονών. Μερικές φορές οι Grey hats μετατρέπονται σε white hats όταν μεγαλώσουν.
Οι black hat των χάκερ είναι αυτοί που εμπλέκονται στο ηλεκτρονικό έγκλημα. Χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους σε οργανωμένες ομάδες φτιάχνοντας παράνομα προγράμματα, όπως ηλεκτρονικούς ιούς και κατασκοπευτικά προγράμματα. Διεισδύουν σε δίκτυα και τα κατασκοπεύουν, σπάνε κωδικούς από ιστοσελίδες και τις καταστρέφουν ή αλλάζουν την αρχική σελίδα (deface). Το deface χρήσιμοποιείται και από grey hats αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις και μόνο για να μεταδώσουν κάποια μηνύματα ασφάλειας. Το κίνητρο των black hats είναι χρηματικό στις περισσότερες περιπτώσεις και όχι ιδεολογικό. Όταν μιλάμε για το οργανωμένο ηλεκτρονικό έγκλημα, πίσω του κρύβονται συνήθως εταιρίες και οργανωμένες ομάδες από έμπειρους προγραμματιστές και όχι μεμωνομένα άτομα.
Εδώ μπαίνουμε στη γκρίζα ζώνη του ίντερνετ. Σε αυτή τη κατηγορία ανοίκουν χάκερ που παραβιάζουν το νόμο χωρίς κακόβουλους στόχους. Κίνητρο τους είναι η μάθηση και ο πειραματισμός με τα ηλεκτρονικά συστήματα. Μπορεί να ανακαλύψουν κενά ασφάλειας ξένων δικτύων ή προγραμμάτων και να τα σπάσουν για να αποδείξουν την αδυναμία τους. Αυτοί οι χάκερ είναι ως επί το πλείστον νεαροί σε ηλικία, ξεκινούν το hacking γύρω στα 15 και φτάνουν στο αποκορύφωμα των γνώσεών τους ως φοιτητές. Δουλεύουν μόνοι τους χωρίς να επιδιώκουν την εκμετάλλευση των γνώσεών τους με εμπορικό τρόπο και καταδικάζουν τους black hats σαν εγκληματίες. Οι ίδιοι δεν θεωρούν τον εαυτό τους εγκληματίες ακόμα και αν παραβιάζουν νόμους γιατί δεν καταστρέφουν ούτε δημιουργούν ζημιές στα συστήματα που εισβάλλουν. Θεωρούν τον ευατό τους ερευνητές της τεχνολογίας και σε κάποιες περιπτώσεις ενημερώνουν ακόμα και το κοινό ή τους διαχειριστες συστημάτων για τυχόν προβλήματα ασφάλειας.